Penodi Anthony Matsena, cyn-aelod dawns Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru, i’r Bwrdd Ymddiriedolwyr

Mae Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru (CCIC) wedi penodi’r coreograffydd a’r dawnsiwr Anthony Matsena i’r Bwrdd Ymddiriedolwyr, gan ddod â phersbectif newydd a llawn ysbrydoliaeth i reolaeth elusen gelfyddydau flaenaf Cymru ar yr adeg ddiffiniol hon.

Ac yntau’n dalent cyffrous ar ei gynnydd ym maes dawnsio cyfoes, mae Anthony yn gyn-aelod o Ddawns Genedlaethol Ieuenctid Cymru (DGIC) a bellach yn cael ei gydnabod yn broffesiynol am ei waith gyda Sadler’s Wells, Cwmni Dawns Cenedlaethol Cymru (CDCCymru) ac am berfformio’n ddiweddar yn Tree yn theatr y Young Vic, a grëwyd gan Idris Elba a Kwame Kewi-Armah.

Wedi ei eni yn Zimbabwe a’i fagu yn Abertawe ers yn 13 oed, datblygodd Anthony ei gariad at ddawnsio a’i sgiliau yn y maes trwy fynychu gwersi dawnsio hip-hop, Affricanaidd a Chyfoes. Daeth ei berfformiad proffesiynol cyntaf yn 2014 pan gafodd ei weld gan dîm artistig Matthew Bourne a’i ddewis i berfformio yn Lord of the Flies, New Adventures yng Nghanolfan Mileniwm Cymru. Yn fuan wedyn, ymunodd â Dawns Genedlaethol Ieuenctid Cymru ble y mwynhaodd un o uchafbwyntiau allweddol ei yrfa ifanc; perfformio gwaith Kerry Nicholls aM gyda DGIC 2015 ar brif lwyfan Sadler’s Wells. Flwyddyn yn ddiweddarach, fe’i derbyniwyd i’r London Contemporary Dance School, ble y datblygodd yn gyflym i fod yn goreograffydd cyffrous ac yn ‘un i gadw llygad arno’. Yn y flwyddyn y graddiodd o’i gwrs BA (Anrhydedd) mewn Dawns Gyfoes, dychwelodd Anthony i Sadler’s Wells ble y derbyniodd rôl arobryn Aelod Cyswllt Ifanc 2018-2020.

Dywedodd David M Jackson, Cadeirydd Bwrdd Ymddiriedolwyr, Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru:

“Mae’n bleser croesawu’r dawnsiwr a’r coreograffydd ifanc gwych Anthony Matsena i Fwrdd CCIC. Ac yntau bellach yn gweithio ar lwyfan byd-eang, daw Anthony ag egni newydd, a phersbectif newydd, amrywiol i’n gwaith ar gyfer pobl ifanc dawnus a thalentog Cymru. Rwy’n mwynhau gweithio ag e’n barod, ac rwy’n edrych ymlaen at iddo fwynhau partneriaeth faith, gynhyrchiol ac ysbrydoledig gyda CCIC.”

Meddai Anthony Matsena:

“Mae’n golygu popeth i fod yn rhan o’r sefydliad y gallaf ddweud, â’m llaw ar fy nghalon, sydd wedi cael effaith positif dros ben ar fy ngyrfa ym myd dawns. Mae’n fraint aruthrol, o gofio mai dim ond 4 blynedd yn ôl yr oeddwn i’n rhannu’r llwyfan gyda fy nghyd-aelodau o DGIC.

“Rwy’n edrych ymlaen at beri newid positif i’r rhaglen ddawns er mwyn sicrhau bod y gwaith yr ydym yn ei drosglwyddo’n dal i daro tant gyda’r gwaith sydd allan yna heddiw. Mae dawns gyfoes yn greadur sy’n newid yn barhaus, felly mae’n anodd gwneud yn siŵr bod pobl iau yn derbyn yr hyfforddiant cywir i sicrhau gyrfaoedd llwyddiannus maith ym myd dawns. Rwyf hefyd am helpu gyda gwaith y mudiad i ehangu mynediad; i’w gwneud hi’n haws i ddawnswyr o gefndiroedd hyfforddiant gwahanol ganfod eu ffordd i mewn i’r rhaglen. Rwy’n gwybod bod llu o ddoniau allan yna yng Nghymru sydd angen cyflawni eu llawn botensial. Rwy’n gyffrous i roi rhywbeth yn ôl i Gymru ac i fudiad sydd â lle arbennig yn fy nghalon.”

Dywedodd Gillian Mitchell, Prif Weithredwraig CCIC:

“Mae Bwrdd CCIC yn chwarae rhan bwysig wrth helpu i lunio cyfeiriad strategol y sefydliad. Ers ei sefydlu yn 2017, mae Bwrdd newydd CCIC wedi arddangos arweinyddiaeth gref, gan helpu i lywio’r sefydliad yn ei flaen mewn modd fydd, yn y pen draw, yn cael effaith ystyrlon ar fywydau perfformwyr ifanc dawnus o Gymru, waeth beth fo’u cefndir. 

“Wrth i’r sefydliad barhau i dyfu a datblygu ymhellach ar bob lefel, rwyf wrth fy modd bod Anthony wedi cytuno i ymuno â’r Bwrdd Ymddiriedolwyr. Mae annog uchelgais ymysg pobl ifanc yng Nghymru ac adlewyrchu amrywiaeth y genedl yn elfen bwysig iawn o’n hagwedd artistig ac mae’n hanfodol bod hynny’n cael ei adlewyrchu ym mhob elfen o’r hyn y mae CCIC yn ei wneud. Yn ogystal â dod â’i brofiadau ei hun i’r Bwrdd, rydym yn gwybod y bydd Anthony yn ysbrydoliaeth i ddawnswyr ifanc o Gymru sy’n cychwyn ar eu siwrnai broffesiynol.”

Bydd Anthony yn ymuno â Bwrdd Ymddiriedolwyr CCIC gyda David Jackson (Cadeirydd), Bryan Hughes, Rhian Hutchings, Christine Lewis OBE, Mathew Milsom, Karen Pimbley a Mathew Talfan.

Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru yn ehangu eu rhaglen ddigidol yn 2021

Yn dilyn haf llwyddiannus o Gyrsiau Digidol Cryno, gydag adborth cadarnhaol ysgubol oddi wrth yr aelodau, bydd Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru yn ehangu eu gweithgarwch digidol ymhellach wrth i ymbellhau cymdeithasol bara i atal hyfforddiant wyneb-yn-wyneb.

Yn hytrach na’n cyrsiau preswyl a’n cyngherddau wyneb-yn-wyneb arferol yr haf hwn, fe gynigom weithdai dros Zoom i’n agos i 400 o aelodau ifanc talentog o Gymru sy’n ffurfio ein hensembles cenedlaethol.  Roedd y rhain yn aelodau oedd wedi llwyddo i ennill lle yn ein hensembles trwy glyweliad, ond oedd wedi colli cyfle i ymuno gyda’n cyrsiau preswyl oherwydd Covid-19.

Rhwng Gorffennaf a Medi, cynhyrchodd CCIC 121 o sesiynau digidol ar gyfer ein haelodau cerdd, theatr a dawns - gyda chyfanswm o 1732 o bobl yn mynychu. Fe wnaeth 100% o’r aelodau a holwyd fwynhau’r gweithdai digidol, ac roedd 99% am inni gynhyrchu rhagor.

“Roedd y cwrs digidol yn syniad perffaith yn lle cwrs preswyl CCIC. Wrth gwrs, allen ni ddim bod gyda’n gilydd mewn person, ond roedd y gweithdai a’r sgyrsiau lles yn ffordd wych i gysylltu gyda phobl allwch chi ddim eu gweld yn ystod y flwyddyn.” (Aelod CCIC)

“Roedd hi’n ddiddorol iawn cael siarad gyda phobl wych o’r diwydiant. Fe ddysgais i lawer o sgiliau newydd fydd yn werthfawr dros ben pan af fi ymlaen, gobeithio, i weithio yn y celfyddydau.” (Aelod o ThCIC)

Mae uchafbwyntiau’r haf yn cynnwys:

• Cyfarfu aelodau Theatr Cenedlaethol Ieuenctid Cymru gyda’r cyn-aelodau adnabyddus Rakie Ayola (Harry Potter and the Cursed Child, On Bear Ridge), gymerodd ran mewn sesiwn holi ac ateb a chipolwg proffesiynol ar y diwydiant gydag aelodau, ac yn yr un modd Richard Elis (Eastenders, Tourist Trap, Y Gwyll / Hinterland) wnaeth arwain y noson gabaret hefyd. Ymunodd Tamara Harvey, Cyfarwyddwraig Artistig Theatr Clwyd, gyda’r aelodau ar-lein ar gyfer sesiwn cyngor hyfforddiant a thechneg ac fe wnaethant elwa hefyd o weithdai creu theatr a pherfformio gyda’r gyfarwyddwraig Hannah Noone, un o gyn-aelodau a wobrwywyd ThCIC Heledd Gwynn a Gwennan Mair, Cyfarwyddwraig Ymgysylltiad Creadigol Theatr Clwyd.  

• Bu cyfle i’r tri ensemble cerddoriaeth ofyn cwestiynau a dysgu oddi wrth eu tri chyfarwyddwr cerdd - Carlo Rizzi (arweinydd CGIC, ac Arweinydd Llawryfog Opera Cenedlaethol Cymru), Tim Rhys-Evans (arweinydd CCIC, Sylfaenydd Only Men Aloud ac elusen Aloud Charity, a Chyfarwyddwr Cerdd CBCDC) a Philip Harper (arweinydd BPCIC, a Chyfarwyddwr Cerdd Band Cory)

• Derbyniodd aelodau Dawns Genedlaethol Ieuenctid Cymru sesiynau Yoga Digidol rheolaidd trwy gydol yr haf, a chyfle i ymuno hefyd mewn dosbarth meistr ar-lein gyda’r coreograffydd a’r artist dawns James Cousins.

• Am y tro cyntaf, bu modd inni gynnig sesiynau ar Dechneg Alexander, Soffroleg a Hyfforddi ar gyfer Perfformwyr i aelodau Côr Cenedlaethol Ieuenctid Cymru, Cerddorfa Genedlaethol Ieuenctid Cymru a Band Pres Cenedlaethol Ieuenctid Cymru. Cafodd aelodau’r côr a’r band sesiynau cynhesu dyddiol gyda’i gilydd, a chafodd bawb ymarferion adrannol gyda thiwtoriaid offerynnol a chorawl blaenllaw - cyfle i ymarfer a chanu gyda’i gilydd yn ystod y cyfnod clo.

Yn bwysig iawn ar y cyfnod hwn, darparodd y sesiynau hyn hefyd waith i 55 o berfformwyr llawrydd, ar adeg pan oedd gan artistiaid hunangyflogedig o Gymru ddim neu fawr ddim gwaith oherwydd y pandemig.

Tra na allai’r sesiynau digidol hyn fyth lanw’r bwlch a adawyd gan gyrsiau preswyl yr haf, fe ddaeth y gweithdai â’n haelodau ynghyd ar adeg digon trawmatig i bobl ifanc, a helpu i’w cadw i berfformio a mwynhau’r celfyddydau yn ystod cyfnod pan oedd bron pob gweithgarwch arall i bobl ifanc ar stop.

Ein Cylluniau i’r Dyfodol

Mae’r adborth oddi wrth ein haelodau wedi bod yn bositif tu hwnt, felly byddwn yn ehangu’r gwaith yma trwy’r hydref ac ymlaen i 2021:

• Rhwng nawr a haf 2021, byddwn yn cynnig dosbarthiadau meistr digidol misol yn rheolaidd ar draws ystod eang o gelfyddydau a meysydd o ddiddordeb i ensembles ar gyfer ein haelodau cyfredol ac aelodau newydd.

• Byddwn yn lansio gweithdai ar-lein am ddim yn benodol ar gyfer pobl ifanc 16-18 oed o gymunedau heb gynrychiolaeth ddigonol, yn enwedig y rheini sydd wedi eu heffeithio fwyaf gan effaith economaidd Covid-19

• Ym mis Tachwedd byddwn yn lansio clwb darllen dramâu ar-lein Theatr Cenedlaethol Ieuenctid Cymru. Bydd y sesiynau cyntaf yn rhan o Signal Fires: rhaglen ar draws y DU dan arweiniad cwmnïau theatr teithiol blaenaf y DU.   

• Bydd ein holl gynlluniau ar gyfer 2021 yn cynnwys dysgu cyfunol, gan integreiddio gweithdai digidol gyda sesiynau wyneb-yn-wyneb gan sicrhau ymbellhau cymdeithasol. Os digwydd i ymbellhau cymdeithasol atal ein cyrsiau preswyl, bydd ein cynlluniau wrth gefn yn caniatáu inni gynnal cyrsiau digidol llawn, gan leihau’r tarfu fydd ar uwch-hyfforddiant perfformio’r bobl ifanc.

Cynllun Mentora BBC NOW

Rydyn ni’n gyffrous i gyhoeddi ein cynllun mentora newydd BBCNOW ar gyfer aelodau Cerddorfa Genedlaethol Ieuenctid Cymru.

Mae’r berthynas hirsefydlog rhwng dwy gerddorfa genedlaethol Cymru wastad wedi arwain at brosiectau cydweithredol gwych; o gyngherddau teuluol Calan Gaeaf, y perfformiad bythgofiadwy o Offeren Bernstein ym Mhroms y BBC a chyngerdd Dydd Gŵyl Ddewi eleni gyda’r grŵp gwerin adnabyddus, Calan. Uchafbwyntiau’r prosiectau hyn bob tro yw’r cyfle i aelodau Cerddorfa Genedlaethol Ieuenctid Cymru elwa o wybodaeth a phrofiad eu partneriaid proffesiynol, wrth iddynt eistedd ochr-yn-ochr mewn ymarferion a pherfformiadau.

Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru yn creu llwybrau gyrfa newydd cynhwysol i mewn i reoli’r celfyddydau

Fel sefydliad newydd sydd wedi ymrwymo i ddatblygu perfformwyr ifanc talentog ym meysydd cerddoriaeth, y theatr a dawns o bob cwr o Gymru, mae Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru (CCIC) hefyd wedi creu cyfleoedd hygyrch i’r rheini sydd am ddilyn gyrfa ym maes rheoli’r celfyddydau, gan sicrhau bod y gweithlu’n adlewyrchiad cywir o’n haelodau a’n rhanddeiliaid.

Mae’n bleser gan CCIC groesawu dwy aelod newydd o staff, sef Rhiannon Llewellyn fel Cynhyrchydd dan Hyfforddiant a Chloe Baker fel Gweinyddwraig Celfyddydau dan Hyfforddiant. Ffurfiwyd y ddwy rôl yn y fath fodd fel y byddent yn caniatáu i CCIC chwarae ei ran wrth annog ceisiadau oddi wrth bobl ifanc o gefndiroedd cymdeithasol amrywiol, allai fod â diddordeb archwilio gyrfa yn y diwydiannau creadigol.

Eglurodd Gillian Mitchell, prif weithredwraig CCIC, “Fe edrychom ar rwystrau posibl i ymgeiswyr, gan ofyn am gyngor oddi wrth bobl ifanc yng Nghymru a rhanddeiliaid eraill a newid ein hagwedd tuag at recriwtio o ganlyniad uniongyrchol i’r sgyrsiau hynny. Fe sylweddolom mai potensial, nid profiad oedd yr hyn yr oeddem ei angen a’i eisiau. Rhoddwyd rhywfaint o griteria yn eu lle; roedd rhaid i ymgeiswyr fod o dan 25 ac wedi graddio’n ddiweddar o brifysgol yng Nghymru. Yn ogystal, roedd rhaid i ymgeiswyr fod wedi derbyn grant cynhaliaeth llawn trwy gydol eu cyfnod astudio. Wedi ein hysbrydoli gan waith Bwrsariaethau Creadigol Weston Jerwood, fe ofynnom i ymgeiswyr ddweud wrthym am yr hyn oedd yn eu hysbrydoli nhw a gwnaethpwyd y broses gyfweld mor anffurfiol ac syml â phosibl.”   

“Fe dderbyniom lawer iawn o ddiddordeb yn y rolau a chwrdd â nifer o bobl anhygoel ar y ffordd ond, yn y pen draw, roedd Rhiannon a Chloe yn teimlo fel eu bod yn gweddu’n dda. Maent wedi gwneud argraff fawr ar CCIC mewn cyfnod byr ac rydym i gyd yn mwynhau dysgu oddi wrth ein gilydd.”

Chloe Baker a Rhiannon Llewellyn

Graddiodd Rhiannon Llewelyn, 23, mewn Celfyddydau Perfformio o Brifysgol De Cymru. ‘Tra roeddwn i yn yr ysgol roeddwn i ym mhob sioe a chyngerdd dan haul ac oni bai am gefnogaeth fy athro Drama dydw i ddim yn siŵr y byddwn wedi mynd i’r Brifysgol; ond dwi mor falch imi fynd! Cefais ddysgu am fyd tu ôl i’r llenni y diwydiant creadigol a sylweddoli beth oedd fy ngalwedigaeth. Mae gwybod sut y gwnaeth y celfyddydau newid fy mywyd i a sut y gall newid bywydau pobl eraill, yn golygu fy mod i’n ddiolchgar iawn i fod yn gweithio gyda CCIC ac yn gwneud gwahanaieth ym mywydau pobl ifanc. Mae CCIC wedi rhoi’r sgiliau imi rannu fy mrwdfrydedd gyda phobl eraill a siapio’r dyfodol ar gyfer pobl ifanc Cymru.’

Mae Chloe Baker, 23, newydd raddio mewn cerddoriaeth o Goleg Brenhinol Cerdd a Drama Cymru, ble tyfodd ei ddiddordeb mewn rheoli cerddorfaol a’r celfyddydau ochr-yn-ochr â pherfformio ar y feiolin. “Fe dyfais i fyny gyda gwasanaeth cerdd ac adran chweched dosbarth anhygoel wnaeth fy arwain i fynd i’r coleg cerdd. Roedd yn bleser cael arwain Cerddorfa Symffoni CBCDC ar daith o amgylch Cymru a pherfformio i dros 3000 o ddisgyblion ysgol. Fyth ers y daith honno, rwyf wrth fy modd yn gweld pobl ifainc yn mwynhau’r celfyddydau, a dyna pam yr ydw innau’n mwynhau fy amser gyda CCIC! Rydw i wedi bod yn rhan o’r broses paratoi clyweliadau a gweithdai ar gyfer yr ensembles ac er mai cerddoriaeth yw fy nghefndir i, rydw i wedi gweithio gyda’r ensemble dawns a theatr hefyd. Rydw i wir wedi mwynhau gweithio gyda’r tîm ac yn methu aros tan y cyrsiau preswyl a’r perfformiadau yn 2020!”

Mae CCIC wedi ymrwymo i barhau i gynnig y cyfleoedd hyn i eraill ac rydym yn archwilio ffyrdd i’w hymestyn i bobl ifanc fydd yn gadael ysgol yn y dyfodol. 

"Agos iawn at fy nghalon" Michael Sheen sy'n disgrifio ei gyfnod yn Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru fel hwb enfawr i'w yrfa

Cyn cwrs preswyl 2019 Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru, mewn partneriaeth â Theatr Clwyd, cafodd aelodau'r ensemble neges o anogaeth arbennig iawn gan gyn-aelod o'r Theatr, sef yr amryddawn Michael Sheen.

Yn ddiweddar, roedd y Cymro a'r actor yng Nghaerdydd gan ei fod yn un o brif noddwyr Cwpan y Byd Digartref, a thra roedd yma, dymunodd bob lwc i'r aelodau newydd ar eu taith.

Wrth fyfyrio ar ei gyfnod fel cyn-aelod, cyflwynodd seren cyfres Good Omens ei hun fel

"Michael Sheen, cyn-aelod o Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru". Dywedodd fod y cyfnod gyda'r Ensemble yn "agos iawn at fy nghalon", ac esboniodd mai "dyna oedd y tro cyntaf i fi ddod i Gaerdydd" o'i dref enedigol ym Mhort Talbot. 

"Roedd cyfarfod yr holl bobl yma o bob cwr o Gymru... yn agoriad llygad i bob math o bethau.  Fe ges i'r profiad mwyaf anhygoel yn gweithio gyda grŵp o bobl; pobl fel fi oedd yn angerddol am yr hyn roedden ni'n ei wneud. Roedd yn hwb enfawr i fi wneud yr hyn es i ymlaen i'w wneud wedyn. Felly cyfnod sy'n agos iawn at fy nghalon"