O'r Ystafelloedd Dosbarth i Ganol y Llwyfan: Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru yn ysbrydoli perfformwyr ledled Cymru

Cyn-aelod o Theatr Cenedlaethol Ieuenctid Cymru, Niamh Moulton, yn cyflwyno ar y sioe deithiol. Llun: Kirsten McTernan

Ar adeg pan fo'r sector Celfyddydau ledled Cymru yn wynebu pwysau ariannol ac ansicrwydd cynyddol, mae Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru (CCIC) wedi bod yn achubiaeth hanfodol i bobl ifanc greadigol. Trwy gydol mis Chwefror a Mawrth 2025, fe wnaeth CCIC ymweld â 15 ysgol uwchradd, colegau a theatrau ieuenctid, gan ymgysylltu â dros 550 o fyfyrwyr 14-18 oed mewn gweithdai deinamig sydd wedi'u cynllunio i feithrin y genhedlaeth nesaf o berfformwyr.

Yn cael ei chyflwyno gan dîm ifanc o gyn-fyfyrwyr Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru (ThGIC) - llawer ohonynt ers hynny wedi adeiladu gyrfaoedd yn y celfyddydau - yn ogystal â darparu datblygiad sgiliau roedd Sioe Deithiol CCIC hefyd yn cyflwyno neges bwerus: ni ddylai cyfleoedd yn y celfyddydau cael eu cadw i ychydig o bobl, yn enwedig gan fod toriadau cyllid yn bygwth culhau'r llwybr.

Dywedodd Megan Childs, Cynhyrchydd Theatr Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru:

"Roedd cyfarfod a siarad â myfyrwyr, arweinwyr cyrsiau ac athrawon o ysgolion, colegau a theatrau ieuenctid ledled Cymru yn fraint. Mae'r ymrwymiad i'r celfyddydau yn y sefydliadau addysgol hyn yn ysbrydoledig, yn enwedig yn yr ardaloedd hynny yng Nghymru sy'n wynebu caledi economaidd go iawn a diffyg adnoddau. Heb os, does dim diffyg brwdfrydedd na thalent ymhlith pobl ifanc yng Nghymru ac yn ddi-os mae angen cefnogi gyda buddsoddiad a chyfleoedd i'r rhai sydd am astudio pynciau'r celfyddydau perfformio naill ai fel cymhwyster neu fel gweithgaredd allgyrsiol."

Mae'r Sioe Deithiol yn rhan o raglen Llysgenhadon newydd CCIC, sy'n cynnig cyfleoedd hyfforddi a hwyluso â thâl i gyn-aelodau ensemble ThGIC. Mae'r cyn-fyfyrwyr hyn nid yn unig yn arwain gweithdai ond hefyd yn rhannu eu teithiau eu hunain, gan ddangos i fyfyrwyr sut y gall cyfranogiad yn y celfyddydau arwain at yrfaoedd proffesiynol a datblygiad personol gydol oes.

Myfyriodd Niamh Moulton, aelod o CCIC 2017-2019 sydd bellach yn gweithio'n broffesiynol yn y celfyddydau:

"Roedd hi'n wych cael dweud wrth fyfyrwyr sydd â diddordeb yn y celfyddydau creadigol beth all Theatr Cenedlaethol Ieuenctid Cymru ei gynnig iddyn nhw. Roedden nhw’r oedran perffaith i allu gwneud cais a chael clyweliad dros sawl blwyddyn wahanol, sy'n rhywbeth yr hoffwn i fod wedi'i wneud. Rwyf hefyd yn falch bod ysgolion yng Nghymru yr un mor angerddol ac awyddus am y celfyddydau ag yw CCIC - cam cadarnhaol i'r cyfeiriad gorau ar gyfer dyfodol y diwydiant."

Ychwanegodd Dafydd Leonard, sydd wedi bod yn rhan o CCIC ers 2019:

“Roeddwn i'n gweld yr awydd i gymryd rhan gan y myfyrwyr yn wirioneddol ysbrydoledig. Roeddwn i eisiau bod [yn llysgennad] oherwydd pa mor arbennig oedd fy amser gyda'r Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru. Roeddwn i eisiau rhoi gwybod i’r genhedlaeth nesaf o bobl greadigol ifanc am sut y gallent gymryd rhan a chael profiad bythgofiadwy, yn union fel y gwnes i."

Mae un stop ar y Sioe Deithiol, Afon Taf, Troed y Rhiw, yn enghraifft berffaith. Rhannodd yr athrawes ddrama Miss Jones:

“Roedd y profiad yn amhrisiadwy i'n myfyrwyr, llawer ohonynt yn dod o ardal ddifreintiedig yn gyffredinol lle mae cyfleoedd yn y celfyddydau yn gyfyngedig. Fel yr unig athro Drama ers cymhwyso, rwyf wedi bod yn gweithio i adeiladu'r adran ddrama o'r gwaelod i fyny, gan ymdrechu i ddarparu cyfleoedd creadigol mewn cyfnod lle mae Addysg y Celfyddydau yn cael ei dan-ariannu'n gynyddol a lle nad yw’n derbyn digon o adnoddau. Roedd gweld y myfyrwyr yn ymgysylltu mor frwdfrydig â'r gweithdy a'r cyfleoedd o'u blaenau yn cadarnhau pa mor hanfodol yw'r celfyddydau wrth ysbrydoli hyder, creadigrwydd, a hunanfynegiant.”

Llun: Kirsten McTernan

Mae cymryd rhan yn y celfyddydau perfformio yn cynnig llawer o fanteision i bobl ifanc, o datblygiad, manteision cymdeithasol ac emosiynol, twf academaidd a gwybyddol, lles corfforol a meddyliol a twf gyrfa a chyfleoedd. Er hyn, mae'r llwybrau yma yn gynyddol dan fygythiad. 

Yn gynharach eleni, cyhoeddodd Prif Weithredwr Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru, Evan Dawson, alwad gref i weithredu mewn ymateb i fwy o doriadau arfaethedig i gyllid y celfyddydau yng Nghymru:

“Ni allwn fforddio bod y genhedlaeth sy'n gwylio o'r ymylon wrth i'n hetifeddiaeth ddiwylliannol a photensial ein hieuenctid gael eu mygu gan doriadau annoeth yn y gyllideb. Gadewch i ni hyrwyddo dadeni ym maes celfyddydau Cymru, nid yn unig er mwyn diwylliant ond er mwyn datblygiad cyfannol ein cymdeithas.  Mae ein plant yn haeddu Cymru lle mae eu mynegiadau creadigol nid yn unig yn cael eu clywed ond yn cael eu dathlu, lle mae eu cyfranogiad yn y celfyddydau yn cael ei ystyried yn rhan sylfaenol o'u twf a'n dyfodol ni ar y cyd.”  Darllenwch y datganiad llawn yma.

Mae ceisiadau bellach ar agor ar gyfer clyweliadau Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru 2025, ac yn cau dydd Iau 27 Mawrth. Bydd aelodau dethol yn elwa o dair rhaglen hyfforddi breswyl ddwys, partneriaethau â chwmnïau blaenllaw fel Theatr Clwyd a Chanolfan Mileniwm Cymru, a'r cyfle i lunio cynhyrchiad Pen-blwydd 2026 CCIC—i gyd wrth weithio'n ddwyieithog a meithrin cyfeillgarwch am oes. Bwcio cleweliad yma.

Wrth i Gymru wynebu penderfyniadau anodd ynghylch dyfodol cyllid y celfyddydau, mae ymrwymiad Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru i rymuso pobl ifanc yn y celfyddydau yn anfon neges glir: mae lleisiau creadigol ein pobl ifanc yn haeddu nid yn unig cael eu clywed—ond eu hyrwyddo.

Os hoffech chi ddarganfod sut y gallai rhoddion helpu i ddarparu cyfleoedd a mynediad i'r celfyddydau i bobl ifanc, cliciwch yma.

Grymuso’r Genhedlaeth Nesaf o Gantorion o Gymru

CCIC tîm Mason Edwards a Bruna Garcia yn Sgiliau Côr 2025

Mae rhaglen Sgiliau Côr Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru (CCIC) wedi’i chynllunio i helpu cantorion ifanc ledled Cymru i ddatblygu’r hyder â’r medrusrwydd i roi cynnig ar ystod eang o gyfleoedd lleisiol a chorol. O Gôr Cenedlaethol Ieuenctid Cymru i ensembles sirol a thu hwnt, mae’r rhaglen yn darparu’r camau cyntaf i gantorion angerddol, ni waeth beth fo’u profiadau na’u hyfforddiant ffurfiol blaenorol. 

Yn ystod hanner tymor fe barhaodd Sgiliau Côr ar ei thaith o amgylch Cymru, gyda chwrs preswyl pedwar diwrnod a gynlluniwyd i ysbrydoli a datblygu cantorion ifanc 14–18 mlwydd oed. Cynhaliwyd y cwrs yn Llanbedr Pont Steffan Chwefror 24–27 ac fe ddaeth â thîm o arbenigwyr lleisiol a mentoriaid gwadd arbennig  ynghyd i feithrin talentau cerddorol y cyfranogwyr. 

Yn ystod y preswyliad, fe aeth cantorion ifanc brwd ati i fireinio’u techneg leisiol, eu theori gerddoriaeth a sgiliau clyweliad a hynny drwy gyfres o weithdai pwrpasol. Roedd gan y cwrs bwyslais hefyd ar greu cymuned a chysylltiad cymdeithasol, a bu sawl weithgaredd megis disgo distaw a gweithgareddau hwyliog eraill wedi’u cynllunio i helpu cyfranogwyr i fagu hyder a gwneud ffrindiau. 

Fel rhan o waith estyn allan y prosiect, fe gydweithiodd CCIC gyda Chynllun Cerddoriaeth Cenedlaethol Powys i ddarparu gweithdai blas cyn y preswyliad, gan gryfhau ei phresenoldeb yn y canolbarth, ac annog mwy o bobl ifanc i ymwneud â cherddoriaeth corol. 

Roedd rhieni yn canmol effaith Sgiliau Côr i’r cymylau: 

“Cafodd [fy merch] amser anhygoel ac fe ddysgodd lawer o’i hamser yno. Ar ôl dysgu gymaint roedd [fy merch] yn awyddus i wybod os fydd unrhyw beth arall tebyg yn digwydd eleni” – Rhiant un o gyfranogwyr Sgiliau Côr   

“Roedden ni am ddweud diolch o galon i bawb am roi’r wythnos fwyaf anhygoel [i’n mab], gyda Sgiliau Côr. Roedd y perfformiad brynhawn yma mor hyfryd – wirioneddol drawiadol. Doedden ni methu credu’r hyn y cyflawnodd y grŵp mewn dim ond ambell i ddiwrnod – anhygoel!”   – Rhiant un o gyfranogwyr Sgiliau Côr   

Dwedodd Bruna Garcia, Swyddog Cyfranogi a Dysgu: 
“Roedd ein preswyliad Sgiliau Côr 2025 yn llwyddiant ysgubol! Dw i mor falch o’r holl bobl ifanc a ymunodd â ni, ac yn ddiolchgar i’n partneriaid a’n cyllidwyr anhygoel a’n helpodd ni i wneud y cyfan yn bosib!” 
 

Mae CCIC yn diolch o galon i’w cefnogwyr, gan gynnwys ABRSM a The Backstage Trust. Drwy eu cefnogaeth hael roedd Sgiliau Côr 2025 yn bosib. 

Gwyliwch uchafbwyntiau Sgiliau Côr 2025 yma 
 
Darganfyddwch ragor o wybodaeth am Sgiliau Côr yma 

Cefnogi Chwaraewyr Llinynnol Ifanc Ledled Cymru

Mae “Llinynnau Ynghlwm”, rhaglen Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru (CCIC) yn parhau i gael ei rhoi ar waith ledled Cymru. Yn ystod mis Chwefror, fe groesawyd dros 50 o chwaraewyr llinynnol ifanc i Brifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant, Caerfyrddin, ar gyfer diwrnod dwys ac uchelgeisiol o ddysgu cerddorol.

Mae’r fenter strategol hon ar gyfer cerddorion ifanc wedi’i hanelu at y rheiny sydd wedi cyflawni Gradd 5 ac yn uwch, ac fe gyflwynir mewn cydweithrediad â Gwasanaeth Cerdd Powys. Mae Llinynnau Ynghlwm yn cynnig gofod datblygu cyfeillgar i gerddorion ifanc er mwyn cyfoethogi eu sgiliau a’u profiad cerddorol, tra’n gwneud ffrindiau newydd.

Drwy gydol y gweithdy, a gynhaliwyd ddydd Sadwrn 15 Chwefror 2025, fe gydweithiodd y cyfranogwyr yn agos gyda thîm Cerddorfa Genedlaethol Ieuenctid Cymru (CGIC), gan ganolbwyntio ar repertoire llinynnol a thechnegau chwarae, a mireinio’u sgiliau. Fe gefnogwyd y grŵp gan diwtoriaid o wasanaethau cerdd lleol a grŵp o Fentoriaid Cymheiriaid – cerddorion ifanc o CGIC.

Roedd y gweithdy hefyd yn cynnwys sesiwn werthfawr am broses glyweliadau ar gyfer ensembles cerdd Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru. Arweiniwyd y sesiwn holi ac ateb gan Matthew Jones, Uwch Gynhyrchydd a Dirprwy Brif Weithredwr Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru; tiwtoriaid sy’n rhan o baneli clyweliadau; a Mentoriaid Cymheiriaid sydd â phrofiad uniongyrchol o glyweliad.

Fe orffennodd y dydd gyda pherfformiad arddangos. Fe berfformiodd y cerddorion ifanc y repertoire yr oeddent wedi bod yn gweithio arno, o Mozart i Morfydd Owen. Roedd safon uchel y perfformiadau’n adlewyrchu ymroddiad a gwaith caled bob un o’r cyfranogwyr drwy gydol y digwyddiad.

Dwedodd Matthew Jones: “Dyma ein hail flwyddyn o gynnal Llinynnau Ynghlwm, ac fe roedd yn wych gweld y dalent ifanc sy’n datblygu yng nghanolbarth Cymru a thu hwnt. Rydym ni’n gobeithio y bydd rhai o’r cerddorion a fu’n rhan o’r digwyddiad wedi’u hysbrydoli ac yn anelu at glyweld ar gyfer ein hensembles Ieuenctid Cenedlaethol yn y blynyddoedd sydd i ddod.”

“Roedd hwn yn gyfle wirioneddol wych. Diolch unwaith eto am yr hyn rydych yn ei wneud i’n plant ac i’r celfyddydau yng Nghymru.”  - Rhiant cyfranogwr Llinynnau Ynghlwm

“Diolch yn fawr am gynnal y digwyddiad, dw i’n gobeithio y bydd digwyddiadau rheolaidd eraill tebyg i chwaraewyr llinynnol ifanc yn Ne Cymru”  - Rhiant cyfranogwr Llinynnau Ynghlwm

Mae CCIC yn ddiolchgar i Ymddiriedolaeth Elusennol Colwinston,  A&B Cymru, ABRSM, Sefydliad Paul Hamlyn, yn ogystal â’i cyllidwyr craidd, Cyngor Celfyddydau Cymru a Gwasanaeth Cerdd Cenedlaethol – mae eu cefnogaeth wedi gwneud Llinynnau Ynghlwm 2025 yn bosib.

“Llinynnau Ynghlwm” 2025 o gyfranogwyr o bob rhan o Gymru ym Mhrifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant

Ieuenctid Cymru i ymddangos ym Mand Pres Ewrop 2025

Mae'r tîm yn Band Pres Cenedlaethol Ieuenctid Cymru (BPCIC) yn falch iawn wrth i dri o'n cerddorion ifanc rhagorol baratoi i gynrychioli Ewrop ar un o'r llwyfannau mwyaf mawreddog i gerddorion pres ifanc. 

Mae Solomon (Sol) Maghur, sy'n chwarae'r Cornet, Gwen Howe ar y Trombôn Bas, a Sean Linton ar y Tiwba, wedi'u dewis i ymuno â Band Pres Ieuenctid Ewrop (EYBB) 2025. Bydd y triawd yn teithio i Stavanger, Norwy, ym mis Mai eleni i berfformio ochr yn ochr â chwaraewyr pres ifanc gorau Ewrop mewn wythnos o greu cerddoriaeth wefreiddiol a chyfeillgarwch. 

Mae cwrs preswyl EYBB yn gwireddu breuddwyd i lawer o gerddorion pres uchelgeisiol. I Sol, Gwen, a Sean, mae'n garreg filltir arwyddocaol yn eu teithiau cerddorol. Yn ystod yr wythnos, byddant yn ymarfer ac yn perfformio dan arweiniad arweinwyr o'r radd flaenaf, gan arwain at berfformiadau ysblennydd ym Mhencampwriaethau Band Pres Ewrop. Mae'r cyngherddau hyn, sy'n cynnwys Cyngerdd a Seremoni Agoriadol y Gala Mawr, yn addo bod yn uchafbwyntiau bythgofiadwy. 

Dywedodd Matthew Jones, Uwch Gynhyrchydd BPCIC: “Mae Sol, Gwen a Sean yn cynrychioli'r gorau o Fand Pres Cenedlaethol Ieuenctid Cymru. Mae cael eu dewis ar gyfer Band Pres Ieuenctid Ewrop yn gyflawniad rhyfeddol ac yn adlewyrchiad o'u talent a'u hymroddiad eithriadol. Rydym ni wrth ein bodd o'u gweld yn cymryd y cam nesaf hwn ar eu taith gerddorol ac rydym yn hyderus y byddant yn ysbrydoli ac yn creu argraff ar gynulleidfaoedd yn Norwy a thu hwnt. 

 Mae'r EYBB, a sefydlwyd yn gynnar yn y 2000au, nid yn unig yn ddathliad o dalent gerddorol ond yn gyfle unigryw i gerddorion ifanc gysylltu, cydweithio a gwthio ffiniau eu celfyddyd. Bydd Sol, Gwen, a Sean yn ymuno â chyfoedion o bob rhan o Ewrop, gan greu cerddoriaeth sy'n croesi ffiniau ac yn gadael argraff barhaol. 

 Er bod y sêr ifanc hyn yn paratoi ar gyfer eu hantur Ewropeaidd, mae Band Pres Ieuenctid Cenedlaethol Cymru hefyd yn paratoi ar gyfer ei raglen gyffrous yn 2025. Bydd yr ymarferion yn dechrau ym mis Ebrill, ac yna bydd cwrs preswyl wythnos o hyd a thaith a fydd yn dod â pherfformiadau bythgofiadwy i gynulleidfaoedd ledled Cymru. Eleni, mae Band Pres Cenedlaethol Ieuenctid Cymru yn croesawu arweinydd Cymreig poblogaidd iawn, Paul Holland.

 Am fwy o ddiweddariadau ac i ddilyn taith anhygoel y llysgenhadon ifanc hyn yng Nghymru, ewch i wefan CCIC.